روبرت انکه رفت اما 15 سال پس از مرگش هرگز فراموش نشد

"انکه" که 8 بازی ملی برای کشورش انجام داده، در 10 نوامبر 2009 جان خود را از دست داد. خبر مرگ او جامعه جهانی فوتبال را شوکه کرد و یادآور این بود که افسردگی یک بیماری است که می تواند هر خانواده ای را تحت تاثیر قرار دهد.

کاپیتان پیشین بنفیکا و هانوفر چندین کشمکش با افسردگی داشت که دیگر وجه از دست دادن دختر دو ساله اش بود که با عارضه قلبی به دنیا آمده بود.

عنوان رویدادی که بمناسبت دهمین سالگرد درگذشت غم انگیزش در هانوفر برگزار شد، "روبرت انکه – حتی قهرمانان هم افسردگی دارند" بود و فیلمی به همین نام نمایش داده شد.

ترزا، همسر انکه، مدیر عامل بنیاد روبرت انکه، در یک کنفرانس مطبوعاتی که به میزبانی هانوفر پیش از دهمین سالگرد برگزار شد، گفت: «این عنوان باید نشان دهد که [افسردگی] می‌تواند بر هر کسی تاثیر بگذارد».

در زمین بازی ، انکه دروازه بانی بود که بندرت مرتکب خطا می شد و بویژه در موقعیت های تک به تک ماهر بود. به عنوان مثال، آمار پنالتی های او بعنوان گلری قابل اعتماد و نه چابک، استثنایی بود – 14 ضربه از 33 موردی که در بوندسلیگا با آن روبرو شد را مهار کرد.

از گلادباخ تا لیسبون

انکه که با باشگاه شهر خود کارل زایس ینا شروع کرد، با بروسیا مونشن گلادباخ به موفقیت در لیگ دسته 1 دست یافت. در آنجا بود که او شروع به تجربه فراز و فرودهای فوتبال حرفه ای کرد. زمانیکه اووه کمپس دروازه بان کهنه کار و بازیکن وفادار باشگاه، اندکی قبل از شروع فصل 99-1998 دچار مصدومیت شدید شد، این بازیکن تازه کار 20 ساله اولین بازی خود در بوندسلیگا را انجام داد. انکه در پیروزی 3-0 مقابل شالکه دروازه خود را بسته نگه داشت، اما تیمش که سال قبل از سقوط خود جلوگیری کرده بود، برای اولین بار سقوط کرد.

انکه گلادباخ را ترک کرد تا به بنفیکا بپیوندد؛ جاییکه یوپ هاینکس – مربی که بعدا سه گانه را با بایرن مونیخ فتح کرد – بتازگی هدایت آنرا بر عهده گرفته بود. در حالیکه هاینکس مهاجم سابق آلمانغربی و گلادباخ تنها یک سال را در پرتغال سپری کرد، این کهنه کار به شدت تحت تاثیر دروازه بان جوان خود قرار گرفت.

هاینکس در کتاب «زندگی خیلی کوتاه: تراژدی رابرت انکه» و برنده جایزه رونالد رنگ، در مورد زندگی این گلر نوشت:

«من بازیکنان زیادی را در دوران حرفه‌ای خود آموزش داده‌ام و بعنوان یک مربی، شما همیشه با بازیکن یک یا دو تیم رابطه خوبی پیدا می کنید. اما اگر کسی بعد از 30 سال کار از من بپرسد که بنظر من بازیکن حرفه ای ایده آل من کیست، همیشه می گویم فرناندو ردوندو [هافبک سابق رئال مادرید] و روبرت انکه. هر دوی آنها فقط فوتبالیست های خاص نبودند، بلکه افراد خاصی بودند – محترم، اجتماعی، باهوش.»

انکه که یک دروازه بان جوان در سایر کشورها بود، در یک دوره پرتلاطم و نوسان در تاریخ تیم دو بار قهرمان اروپا به لیسبون نقل مکان کرد. با اینحال، او برای تبدیل شدن به گلر شماره یک و کاپیتان رقابت کرد، و عملکردش باعث شد در تابستان 2002 به بارسلونا برود. او بتنهایی سومین بازیکن آلمانی در بیش از 100 سال بود که برای کاتالان ها صف آرایی کرد.

کنار آمدن با ناملایمات

با اینحال، انکه در بارسلونا دچار افسردگی شدید شد و تنها چند بار بازی کرد – در کنار حضور قرضی در فنرباغچه در ترکیه – قبل از اینکه در نهایت در لیگ دسته دوم اسپانیا به تنریف بازگردد.

انکه در سال 2004 به آلمان بازگشت و با هانوفر قرارداد امضا کرد. در آنجا او به عنوان بهترین دروازه بان سال بوندسلیگا در فصل 06-2005 از طرف مجله ورزشی کیکر آلمان انتخاب شد و به سرعت تبدیل به یک قهرمان برای هواداران قرمزها شد.

او اینکار را با نشان دادن شجاعتی تحسین برانگیز هنگام مبارزه با یک تراژدی ویرانگر خانوادگی انجام داد. دختر محبوبش "لارا" یک سال را در بیمارستان گذراند – که بیشتر آن را در بخش مراقبت های ویژه قرار داشت – و سپس در سپتامبر 2006 پس از انجام عمل جراحی گوش درگذشت.

انکه کمتر از یک هفته پس از این فقدان در تساوی 1-1 مقابل بایر لورکوزن بازی کرد و دو هفته بعد برای اولین بار در هفت سال پیش از آن به تیم آلمان دعوت شد. با اینحال، او باید تا مارس 2007 صبر می کرد تا سرانجام اولین بازی ملی بزرگسالان خود را – در سن 29 سالگی – در شکست مقابل دانمارک انجام دهد.

یک همکار حامی

ستاره هانوفر در آگوست 2007 کاپیتان باشگاه شد و با رسیدن آلمان به فینال یوفا یورو 2008، گزینه دوم ینس لمان بود.

دو حادثه از آن سال که در کتاب رنگ به تفصیل آمده است نه تنها احترام "انکه" به دروازه بانان دیگرش را برجسته می کند، بلکه شفقت و ومهربانی او را نیز برجسته می کند. پس از اینکه متوجه شد تیمو هیلدبراند را برای حضور در تیم آلمان برای تورنمنت یورو شکست داده است، گلر 6.1 فوتی با بازیکن والنسیا تماس گرفت تا از او دلجویی کند.

در همین حال، در آوریل 2008، انکه به تلفن اسون الرایش، که در آنزمان دروازه بان 19 ساله ای در اشتوتگارت بود، را زنگ زده بود که بدلیل نمایش او در برابر لورکوزن روز قبل مورد انتقاد عمومی قرار گرفت.

الرایش – که فقط چند بازی انجام داده بود و در آن مرحله هنوز با خانواده اش زندگی می کرد – به سختی می توانست باور کند که یک ملی پوش آلمانی برای کمک به او تماس گرفته باشد.

دروازه بان فعلی بایرن به "رنگ" گفت: "وقتی تلفن را قطع کردم، مو به تنم سیخ شده بود."

"انکه" علیرغم شکستگی استخوان دستش، در رقابت برای کسب عنوان گلر اول کشورش برای جام جهانی فوتبال 2010 بود. همانطور که مربی دروازه بانان آلمان آندریاس کوپکه در کتاب زندگی خیلی کوتاه گفت، بهرحال، این بازیکن هانوفر هرگز اشتباهات جدی مرتکب نشد و او در هیچ یک از گل هایی که در هنگام بازی برای تیم یواخیم لو دریافت کرد، مقصر نبود.

رشد بنیاد

با اینحال "انکه" یک خودانتقادگر سخت گیر بود و افسردگی که او را درگیر کرده بود باعث شد که زندگی او بطرز غم انگیزی کوتاه شود. پس از مرگ او، باشگاه سابق او هانوفر، فدراسیون فوتبال آلمان (DFB) و سازمان لیگ فوتبال آلمان (DFL) "بنیاد رابرت انکه" را تأسیس کردند.

ترزا همسر انکه، طبیعتا به شدت در این بنیاد نقش دارد و این سازمان دو پروژه را برای کمک به افرادی که از مشکلات سلامت روان رنج می‌برند، بهمراه پروژه حمایت از کودکان مبتلا به بیماری‌های قلبی اجرا می‌کند.

ترزا در آگوست 2017 در مصاحبه ای به مناسبت تولد 40 سالگی همسرش به دیلی تلگراف گفت:

«در فوتبال، زندگی خیلی تغییر کرده است. اکنون در آلمان مربیان از موضوع بیماری روانی آگاه هستند و بازیکنان می توانند در مورد مشکلاتشان با آنها صحبت کنند. این اولین قدم است و مهم است که در مورد آن صحبت شود و با بیماری تنها نماند. دچار بیماری روانی شدن شرم آور نیست. ما می خواهیم آنها [مربیان و بازیکنان] از شبکه ای که ما در این بنیاد ایجاد کرده ایم استفاده کنند.»

موضوعی که ادامه دارد

پر مرتساکر، برنده جام جهانی که برای اولین بار با "انکه" در حین بازی در هانوفر 19 ساله بود، همچنین در وب سایت این بنیاد در مورد نیاز به کمک به کسانی که در سکوت [و تنهایی] از این بیماری رنج می برند، نوشت.

او در سال 2017 [در وبسایت] نوشت:

«وقتی مردم به شدت افسرده می شوند، به نظر می رسد بسیاری از آنها می خواهند پنهان [منزوی] شوند. همچنین فهمیدم که روبرت بیشتر زندگی خود را بگونه ای سپری کرد که من با او آشنا شدم: منطقی، در شادی آرام، سالم. مانند بسیاری از مبتلایان، افسردگی روبرت را فقط برای دوره های کوتاهی از زندگی اش تحت تاثیر قرار داد.»

این بنیاد کمک کرده است تا دسترسی یک فوتبالیست حرفه‌ای به روانپزشکان و درمان آسانتر شود، در حالیکه از طریق بازدید از مدرسه و ایجاد یک برنامه تلفن هوشمند، آگاهی را افزایش داده و حمایت خود را ارائه کرده است. در سال 2019 نیز از پروژه طراحی تجربه کوتاه "واقعیت مجازی" حمایت کرد، که هدف آن ارائه تصویری به مردم از علائمی است که بیش از چهار میلیون نفر از افراد مبتلا به افسردگی در آلمان ممکنست از آن رنج ببرند.

ترزا انکه در آستانه دهمین سالگرد مرگ روبرت به خبرنگاران گفت:

«این موضوع در جامعه شایع‌تر شده است – بیشتر در مورد آن صحبت می‌شود. من به آنچه در طی این 10 سال به دست آورده ایم بسیار افتخار می کنم.»

در سکوت و تنهایی رنج نکش:

بنیاد رابرت انکه:

https://robert-enke-stiftung.de/depression-hilfe/beratungsangebot

خطوط تلفن بین المللی:

https://blog.opencounseling.com/suicide-hotlines/

اطلاعات بیشتر:

https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/depression